|
Tại cuộc hội thảo Tham vấn ý kiến các hiệp
hội và ngành hàng về các hiệp định thương
mại trong thời gian tới do Ủy ban Quốc gia
về Hợp tác Kinh tế Quốc tế tổ chức mới đây,
bà Đặng Phan Thu Hương – Phó Tổng giám đốc
Công ty ô tô Toyota Việt Nam cho biết vừa
nhận được một bản dự thảo về nhóm các mặt
hàng được cắt giảm và xóa bỏ thuế quan vào
năm 2012 (giảm thuế suất xuống mức 0-5%),
trong đó có ô tô nhập khẩu nguyên chiếc.
Theo bà Hương, theo lộ trình thì đến năm
2018, ô tô mới là mặt hàng nhập khẩu được
xóa bỏ thuế quan – thuế suất 0%. Nhưng bản
dự thảo về nhóm các mặt hàng được cắt giảm
và xóa bỏ thuế quan vào năm 2012 lại có mặt
hàng ô tô nhập khẩu nguyên chiếc. “Nếu bản
dự thảo này được thông qua, không chỉ Toyota
Việt Nam mà các doanh nghiệp thành viên Hiệp
hội các nhà sản xuất ô tô Việt Nam (VAMA) sẽ
phải đóng cửa” – bà Hương khẳng định -
“Vấn đề này hết sức quan trọng gắn với sự
tồn tại của ngành vì vậy chúng tôi đề nghị
Ủy ban hợp tác quốc tế giữ nguyên thời điểm
2018 như đã nêu trong công văn của Bộ trong
trả lời của Ủy ban vào ngày 13/10 vừa qua.
Và chúng tôi cũng đề nghị với Ủy ban thống
nhất với cơ quan quản lý ngành có sự xem xét
nghiên cứu tìm hiểu thấu đáo. Chính phủ cần
có lộ trình cụ thể theo các cam kết, theo lộ
trình FTA để doanh nghiệp có quyết định được
từng bước thực hiện trong lộ trình đó”.
Ngược lại với
ý kiến của bà Hương, ông Nguyễn Văn Thanh –
Phó Chủ tịch thường trực Hiệp hội vận tải ô
tô Việt Nam thẳng thắn bày tỏ: “Chúng tôi
rất mong việc đẩy nhanh lộ trình giảm thuế
đối với ô tô Việt Nam. Vì hiện nay chúng tôi
đang bị cạnh tranh thậm tệ với các nước láng
giềng về giá cước vận tải. Giá cước vận tải
ở Việt Nam hiện đang đắt gấp đôi, thậm chí
đắt gấp 3 so với Lào, Campuchia, Trung Quốc.
Giá cước của họ rất rẻ. Giá cước vận tải ở
Việt Nam hiện nay cao hơn so với các nước
trong khu vực có rất nhiều nguyên nhân và
một trong những nguyên nhân đó là do giá xe.
Do đó, các doanh nghiệp Việt Nam hiện nay
rất mong mỏi Nhà nước sớm đẩy nhanh lộ trình
giảm thuế để được mua những xe giá phải
chăng, tốt, đủ sức cạnh tranh với nước ngoài”.
Ngành công nghiệp ô tô có vai trò đóng góp
đáng kể cho nền kinh tế, tạo ra công ăn việc
làm cho hơn 70.000 lao động, thêm nữa còn
tạo ra hệ thống dịch vụ do các nhà sản xuất
cung cấp; vì vậy, chiến lược nào cho sự tồn
tại và phát triển của ngành là điều hết sức
được quan tâm.
|
"Chiến lược phát triển ngành
công nghiệp ô tô không phù hợp"
Chiến lược ô tô của Việt Nam
đang bị vấn đề đó là lựa chọn
chiến lược phát triển không phù
hợp. Trong rất nhiều năm đặc
biệt là những năm 80, 90 lại đây
thì chiến lược phát triển ngành
ô tô cơ bản phải dựa vào hai yếu
tố: thứ nhất là nó phải đủ quy
mô kinh tế (nếu không đủ quy mô
kinh tế thì không phát triển
được ngành công nghiệp phụ trợ),
yếu tố thứ hai là liên kết để
chuyển giao được công nghệ. Hai
yếu tố này đều cơ bản để phát
triển ngành công nghiệp ô tô.
Tuy nhiên, ở Việt Nam có thể nói
là chưa thành công.
Chúng ta lại cơ bản là phát
triển ngành ô tô vào bảo hộ và
chính điều này dẫn đến điều thứ
hai, nếu chúng ta bắt đầu từ con
số tạm gọi là zero thì chi phí
để xử lý nó là tương đối thấp.
Nhưng khổ một nỗi là nó tích tụ
nhiều năm, cho nên càng để lâu
thì chi phí điều chỉnh chiến
lược, chi phí điều chỉnh phát
triển lại cao hơn rất nhiều.
Chính điều này đã phản ánh phần
nào sự lung túng nhất định của
Việt Nam trong quá trình xây
dựng mở cửa thị trường hay là
lập hàng rào bảo hộ hay nói một
cách rộng rãi hơn là tự do hóa
thương mại.
Đây vừa là một bài học tương đối
đắt giá cho quá trình phát triển
chưa hiệu quả. Tuy nhiên, nói
như thế cũng không có nghĩa là
dấu chấm hết. Tuy là đã muộn
nhưng nếu nhìn nhận lại thì nó
vẫn có những “cửa” để qua đó
chúng ta có thể xử lý được cho
ngành này; hoặc là để nó phát
triển thì nó phải đảm bảo các
điều kiện; hoặc là nguồn lực cơ
bản của Việt Nam sẽ được dịch
chuyển sang ngành nghề khác.
Tuy nhiên, như tôi đã nói,
bất cứ trường hợp nào thì
quá trình xử lý này hết sức
quan trọng để giảm chi phí
điều chỉnh và một trong
những điều kiện đã nói là
phải tăng cường tính minh
bạch, tính dự báo được của
chính sách và tính thời hạn
nhất định cho quá trình điều
chỉnh. Vai trò quan trọng
của nhà hoạch định chính
sách phải giải trình tốt về
tài chính và phải biết lắng
nghe tất cả những kiến nghị
những thắc mắc của doanh
nghiệp.
TS Võ Trí Thành - Phó viện
trưởng Viện Nghiên cứu Quản
lý kinh tế TƯ
|
Châu Huệ
|
